De meeste mensen, en ook de meeste handwerkers en quilters, vinden zichzelf niet creatief. Maar ja, wat is creativiteit eigenlijk? Bibliotheken zijn erover vol geschreven en er zijn stapels zelfhulpboeken om creatiever te worden. Volgens Van Dale is de betekenis van creatief ‘scheppend’. Alleen, het voorbeeld dat het woordenboek vervolgens geeft, is denk ik de reden dat veel mensen zichzelf niet zien als creatief. Er staat nl. ‘de creatieve daad van de kunstenaar’. In die opvatting ben je blijkbaar alleen maar creatief als je een kunstenaar bent.
Ik durf het over het algemeen niet aan om het met Van Dale oneens te zijn. Maar in dit geval: onzin! Als de betekenis van creatief scheppend is, dan ben je creatief als je iets maakt, of bedenkt, dat er nog niet was. Dat hoeft niet metten een wereldschokkende uitvinding te zijn, zoals het wiel of de smartphone. Als je iets maakt, ook al volg je een recept of een patroon, ben je creatief bezig. Je maakt iets wat er nog niet was.
Een recept of patroon gebruiken, betekent niet dat je het tot op de letter moet volgen. Als je aan het koken bent, en je hebt een ingrediënt niet in huis of je vindt het niet lekker, vervang je het door iets anders. Het is wel handig als je een beetje weet wat je doet. Want in b.v. bakrecepten zijn de ingrediënten en hoeveelheden wel belangrijk om een behoorlijk eetbaar resultaat te bereiken. Als je geen gist in huis hebt, is het een goed idee om dat brood bakken nog even uit te stellen tot je boodschappen hebt gedaan. Eerst de basis beheersen, dan weet je hoe je kunt gaan variëren.
Veel quilters vinden het fijn om een patroon te volgen. Je ziet iets wat je mooi vindt, en je denkt, dat wil ik ook maken! Dan is het heerlijk dat er iemand is die het ontworpen heeft, en de moeite heeft genomen om er een beschrijving van te maken. Zodat jij ook dat resultaat kunt behalen. En daar is niets mis mee. Je hoeft niet alles wat je gaat maken eerst zelf te bedenken, om creatief te zijn. Wat je dan natuurlijk wel doet, is netjes het patroon kopen. De ontwerpster heeft het auteursrecht en zij heeft je net veel werk uit handen genomen. Als je haar patroon kopieert, stoot je haar het brood uit de mond, en het mag gewoon niet van de wet.
Je hebt een patroon gekocht. Dan heb je veel mogelijkheden om je creativiteit erop los te laten. Om te beginnen kun je al een heel ander resultaat krijgen door de keuze die je maakt voor de kleuren en de lapjes waar je het project mee gaat maken. Soms zie je quilts die met hetzelfde patroon zijn gemaakt, maar er totaal verschillend uitzien, alleen door het andere kleurgebruik.
Je kunt jezelf ook uitdagen om nog wat creatiever te worden, iets meer buiten de lijntjes te gaan kleuren. Overdrachtelijk dan, hè. Als kind won ik een keer een kleurwedstrijd, juist omdat ik zo prachtig precies binnen de lijntjes kon kleuren. Maar ja, ik volgde gewoon de regels van de kleurplaatjes. Of tenminste, wat ik dacht dat de regels waren.
Ook in quiltland zijn er regels. Sommige zijn nuttig, omdat ze je helpen om een technisch goed resultaat te behalen. Net als bij leren brood bakken. Andere regels bestaan omdat we denken dat het zo nu eenmaal hoort. Omdat ze zo gegroeid zijn en we er zo aan gewend zijn, dat het niet in ons opkomt dat het ook anders kan.
Goed, terug naar dat patroon. Je kunt op allerlei manieren variëren. De maat van het project uit het patroon aanpassen, andere stoffen gebruiken dan de traditionele 100% katoenen quiltstoffen, werken met gebruikte kleding, etc. Bekijk je patroon en bedenk wat je ermee wilt doen. Wil je het reproduceren zodat het zoveel mogelijk lijkt op het origineel? Prima, je leert veel over de techniek. Maar wil je iets verrassend? Ga lekker los.
Soms daag je je creativiteit uit door uit te gaan van het materiaal dat je hebt. Zo heb ik deze week samen met mijn vriendin Mariëlle een ochtend genaaid. Ze had een col gekregen die bestond uit twee lappen wollen stof. Maar ze werd gek van de jeuk van die stof. Dus de col uit elkaar gehaald, en toen bleven er twee leuke lapjes wollen stof over. Wat kun je daarmee doen?
Je moet rekening houden met de hoeveelheid materiaal en de mogelijke toepassing. Kleine tasjes was het idee, maar ze moesten wel snel af, om er eén cadeau te kunnen geven. En geen ingewikkelde constructie, want wol is een stuk dikker dan quiltkatoen. We kwamen uit bij het patroon Perfect Pouches van Joan Hawley van Lazy Girl Designs. Die had ik al vaak gemaakt van verschillende katoenen stoffen. Handig om kleine dingen bij elkaar te houden in je tas of koffer. Het patroon geeft instructies voor 3 maten perfect pouches. De medium maat gebruiken wij thuis al jaren om allerlei oplaadsnoertjes in mee te nemen.
